Η εισαγωγή της τεχνολογίας στην ψυχική υγεία μετασχηματίζει τον τρόπο με τον οποίο παρέχονται οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας, ιδιαίτερα στην Ευρώπη. Τα ψηφιακά εργαλεία, όπως οι εφαρμογές κινητής υγείας (mHealth) και οι πλατφόρμες τηλεψυχιατρικής, συμβάλλουν στη βελτίωση της πρόσβασης σε υπηρεσίες και στη διευκόλυνση της παρακολούθησης των ασθενών. Αν και η τεχνολογία έχει ανοίξει νέες δυνατότητες, ταυτόχρονα αναδεικνύει προκλήσεις σχετικά με τις δεξιότητες και την πρόσβαση στις ψηφιακές λύσεις, ιδιαίτερα στην Ευρώπη.
Η χρήση των τεχνολογιών ψυχικής υγείας στην Ευρώπη αυξάνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με την έρευνα eHealth Digital Service Infrastructure της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2021), το 64% των Ευρωπαίων δήλωσε ότι έχει χρησιμοποιήσει κάποια μορφή εφαρμογής ή ψηφιακού εργαλείου για την ψυχική υγεία. Οι εφαρμογές αυτές κυμαίνονται από προγράμματα διαχείρισης του άγχους και της κατάθλιψης έως συστήματα τηλεθεραπείας που επιτρέπουν την αλληλεπίδραση με ψυχολόγους και ψυχιάτρους.
Ωστόσο, η υιοθέτηση αυτών των τεχνολογιών δεν είναι ομοιόμορφη σε όλη την Ευρώπη. Για παράδειγμα, έρευνες δείχνουν ότι στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης, όπως η Σουηδία και η Φινλανδία, το ποσοστό χρήσης των εφαρμογών ψυχικής υγείας είναι σημαντικά υψηλότερο, φτάνοντας το 74%, ενώ στις χώρες της Νότιας Ευρώπης, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, κυμαίνεται γύρω στο 45%. Αυτές οι διαφορές αντικατοπτρίζουν τη γενικότερη διάδοση της ψηφιακής τεχνολογίας και της ψηφιακής παιδείας στις αντίστοιχες χώρες.
Παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί, ένα σημαντικό μέρος του ευρωπαϊκού πληθυσμού εξακολουθεί να δυσκολεύεται να χρησιμοποιήσει ψηφιακά εργαλεία ψυχικής υγείας. Σύμφωνα με τον Δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας (DESI) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 2022, περίπου το 40% των Ευρωπαίων ενηλίκων έχουν χαμηλά επίπεδα ψηφιακών δεξιοτήτων, γεγονός που εμποδίζει την αποτελεσματική χρήση των ψηφιακών υπηρεσιών υγείας.
Ειδικότερα, τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι το 33% των ατόμων με ψυχικά προβλήματα στην Ευρώπη δηλώνουν ότι δεν έχουν την απαραίτητη γνώση ή εξοικείωση με τις ψηφιακές τεχνολογίες για να χρησιμοποιούν εφαρμογές ψυχικής υγείας, ενώ το 25% αναφέρει ότι αισθάνεται άβολα με την τεχνολογία λόγω έλλειψης υποστήριξης.
Επιπλέον, οι ηλικιωμένοι ενήλικες και τα άτομα με χαμηλότερο εισόδημα αντιμετωπίζουν ακόμη μεγαλύτερα εμπόδια. Στην Ευρώπη, το 22% των ατόμων άνω των 55 ετών δεν χρησιμοποιούν καθόλου τις ψηφιακές υπηρεσίες υγείας, σύμφωνα με τη Eurostat (2021). Σε χώρες όπως η Ελλάδα και η Πορτογαλία, το ποσοστό αυτό είναι ακόμη υψηλότερο, φτάνοντας το 35%.
Ένα από τα κύρια ζητήματα που ανακύπτουν με τη χρήση των τεχνολογιών ψυχικής υγείας είναι η ανησυχία για την ασφάλεια των δεδομένων. Στην Ευρώπη, το 55% των χρηστών εφαρμογών ψυχικής υγείας ανησυχούν για την προστασία των προσωπικών τους δεδομένων, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Έρευνα Υγείας (2020). Η ασφάλεια των πληροφοριών αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για τους παρόχους ψηφιακών υπηρεσιών υγείας, καθώς πρέπει να διασφαλίζουν ότι τα δεδομένα των χρηστών είναι κρυπτογραφημένα και προστατεύονται σύμφωνα με τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων (GDPR).
Στο πλαίσιο αυτό, το έργο MENTAL MOBILE HEALTH διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην υποστήριξη των ατόμων με ψυχικές διαταραχές σε ολόκληρη την Ευρώπη. Το πρόγραμμα αυτό επικεντρώνεται στην ανάπτυξη φιλικών προς το χρήστη εφαρμογών κινητής υγείας (mHealth) που διευκολύνουν την πρόσβαση σε κρίσιμες υπηρεσίες ψυχικής υγείας και δίνουν τη δυνατότητα στους χρήστες να διαχειρίζονται ανεξάρτητα την κατάστασή τους.
Το έργο MENTAL MOBILE HEALTH αποσκοπεί στη μείωση των εμποδίων στην υιοθέτηση της τεχνολογίας με την παροχή εκπαιδευτικών εργαλείων και υποστήριξης τόσο για τους χρήστες όσο και για τους επαγγελματίες υγείας. Στόχος είναι να γεφυρωθεί το ψηφιακό χάσμα και να ενισχυθεί ο ψηφιακός αλφαβητισμός, ιδίως για ευάλωτες ομάδες όπως οι ηλικιωμένοι ή τα άτομα με χαμηλές ψηφιακές δεξιότητες.
Με αυτή τη συμβολή, το MENTAL MOBILE HEALTH προσφέρει μια βιώσιμη λύση για τη βελτίωση της ψυχικής υγείας μέσω των τεχνολογιών κινητής υγείας και βοηθά τους χρήστες να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητες των ψηφιακών λύσεων.
